‘Verrek, dat is waar ook, luilak !’. Tijdens een wandeling met mijn vrouw door Haarlem Noord, waar ik tegenwoordig woon, zag ik zo’n lantarenpaalreclame die je van drie kanten kunt bekijken.
Er stond een aankondiging van Luilak en de bloemenmarkt op. Op het moment dat ik hem zag, rook ik gebrande pinda’s, broodjes haring, warme stroopwafels en nougat. Ik schrok er een beetje van dat ik al zo lang niet aan Luilak had gedacht en in stilte wandelde ik terug naar 1960. Ik was een jongetje van tien en woonde op het Slachthuis omdat mijn vader daar een dienstwoning had. Dágen voor Luilak begon het bij de jongens in de buurt al te kriebelen. Je had een oud conservenblik, touw en hars nodig. Dat laatste kon je dacht ik bij de drogist helen maar zeker weten doe ik dat niet meer. Het blik ging op zijn kop op je bagagedrager, het touwtje werd ingesmeerd met hars en gespannen tussen de bodem van het blik en de achternaaf. De herrie tijdens het fietsen was daarmee niet te overzien. Om vroeg gewekt te worden, zelf wakker worden was in mijn geval onmogelijk, was een hoofdstuk apart. Ouders in de vijftiger jaren wilden niet dat hun kinderen lawaai in de buurt maakten, dus het was nog aardig zeuren om op de juiste tijd buiten te komen. Voor vijven was nog net goed. Als dat gelukt was haalde je wat vrienden op en fietste je met oorverdovend kabaal door de buurt. Hier en daar belletje trekkend en op de ramen van wat uitverkorenen in de buurt kaarsvet op het raam aanbrengen. Steevast eindigde deze vroege uitstap op de Luilakmarkt (Ik dacht dat die toen potjesmarkt heette). Ieder jaar kocht ik er een bamboe wandelstokje waarmee je vrienden pootje kon haken en een met zaagsel gevuld rood/wit/blauw balletje aan een lang elastiek om iemand naar zijn hoofd te gooien. In de drukte kwam je daarmee weg. Maar het hoogtepunt was ieder jaar toch weer de plant die je op de luilakmarkt voor je moeder kocht. Hoe het kan weet ik nog altijd niet, maar ik kan me niet herinneren dat ik ooit met een andere plant ben thuisgekomen dan een begonia.
